Quy trình kê khai về nộp thuế TNDN

Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là loại thuế trực thu áp dụng trên thu nhập chịu thuế của các doanh nghiệp, tổ chức kinh tế, và một số trường hợp đặc thù tại Việt Nam. Thuế TNDN được điều chỉnh bởi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 14/2008/QH12, được sửa đổi, bổ sung qua các năm, cùng với các văn bản hướng dẫn như Nghị định 218/2013/NĐ-CP và Thông tư 78/2014/TT-BTC. Việc kê khai và nộp thuế TNDN là nghĩa vụ bắt buộc đối với các doanh nghiệp, nhằm đảm bảo minh bạch tài chính và đóng góp vào ngân sách nhà nước. Bài viết này cung cấp hướng dẫn chi tiết về quy trình kê khai và nộp thuế TNDN, đối tượng áp dụng, phương pháp tính thuế, và các lưu ý quan trọng.

1. Đối tượng phải kê khai và nộp thuế TNDN

Theo Luật Thuế TNDN, các đối tượng sau phải thực hiện kê khai và nộp thuế TNDN:

• Doanh nghiệp thành lập theo pháp luật Việt Nam: Bao gồm công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, hợp tác xã, và các tổ chức kinh tế khác có thu nhập chịu thuế.
• Tổ chức nước ngoài hoạt động tại Việt Nam: Các tổ chức không thành lập theo pháp luật Việt Nam nhưng có cơ sở thường trú hoặc thu nhập phát sinh tại Việt Nam.
• Hộ, cá nhân kinh doanh áp dụng phương pháp khấu trừ: Các hộ kinh doanh có quy mô lớn, sử dụng hóa đơn VAT và phương pháp khấu trừ, cũng phải kê khai thuế TNDN.
• Các tổ chức đặc thù: Bao gồm các tổ chức như quỹ tín dụng, tổ chức phi lợi nhuận có hoạt động kinh doanh tạo ra thu nhập chịu thuế.

Các loại thu nhập chịu thuế TNDN bao gồm thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ; thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, vốn, chứng khoán; và các khoản thu nhập khác theo quy định.

>> Tham khảo: Hóa đơn điện tử; Báo giá hóa đơn điện tử.

2. Phương pháp tính thuế TNDN

Thuế TNDN được tính dựa trên công thức:

Thuế TNDN phải nộp = Thu nhập chịu thuế × Thuế suất.

2.1. Xác định thu nhập chịu thuế

Thu nhập chịu thuế được tính như sau:

Thu nhập chịu thuế = Doanh thu – Chi phí được trừ + Các khoản thu nhập khác – Thu nhập miễn thuế – Lỗ kết chuyển.

• Doanh thu: Là tổng doanh thu từ hoạt động kinh doanh, không bao gồm thuế VAT.
• Chi phí được trừ: Bao gồm các chi phí hợp lý, hợp lệ như chi phí nguyên vật liệu, tiền lương, khấu hao tài sản, và chi phí quảng cáo (trong giới hạn quy định).
• Thu nhập miễn thuế: Bao gồm thu nhập từ nông nghiệp, giáo dục, y tế công lập, hoặc các dự án ưu đãi đầu tư.
• Lỗ kết chuyển: Doanh nghiệp lỗ trong kỳ trước có thể kết chuyển lỗ sang các kỳ sau, tối đa 5 năm.

>> Tham khảo: Quy định mới nhất về thời điểm lập hóa đơn điện tử.

2.2. Thuế suất

• Thuế suất TNDN cơ bản là 20% đối với hầu hết các doanh nghiệp.
• Một số ngành đặc thù như khai thác dầu khí, tài nguyên quý hiếm có thuế suất từ 32% đến 50%.
• Doanh nghiệp thuộc lĩnh vực ưu đãi đầu tư (như công nghệ cao, khu công nghiệp) có thể được hưởng thuế suất ưu đãi 10% hoặc 17%, hoặc miễn thuế trong một số năm.

3. Quy trình kê khai và nộp thuế TNDN

3.1. Kê khai thuế TNDN tạm tính

Doanh nghiệp phải kê khai và nộp thuế TNDN tạm tính theo quý hoặc tháng, tùy thuộc vào quy mô và phương pháp kê khai:

• Bước 1: Tính thuế TNDN tạm tính
  • Doanh thu tạm tính = Doanh thu thực tế trong kỳ (theo hóa đơn VAT hoặc báo cáo doanh thu).
  • Chi phí tạm tính = Các chi phí hợp lệ phát sinh trong kỳ.
  • Thuế TNDN tạm tính = (Doanh thu – Chi phí) × Thuế suất (thường 20%).
• Bước 2: Lập tờ khai
  • Sử dụng Mẫu 03/TNDN (theo Thông tư 80/2021/TT-BTC) để kê khai thuế TNDN tạm tính.
  • Tờ khai bao gồm thông tin về doanh thu, chi phí, thu nhập chịu thuế, và số thuế phải nộp.
• Bước 3: Nộp tờ khai
  • Tờ khai được nộp qua hệ thống Thuế điện tử (eTax) tại etax.gov.vn trước ngày 30 của tháng đầu quý tiếp theo (đối với kê khai quý) hoặc ngày 20 của tháng tiếp theo (đối với kê khai tháng).
• Bước 4: Nộp thuế tạm tính
  • Số thuế TNDN tạm tính phải được nộp vào tài khoản ngân sách nhà nước cùng thời hạn nộp tờ khai.

>> Tham khảo: Hướng dẫn chi tiết 3 cách nộp thuế kê khai cho hộ kinh doanh.

3.2. Quyết toán thuế TNDN hàng năm

Cuối năm tài chính, doanh nghiệp phải thực hiện quyết toán thuế TNDN để xác định số thuế chính thức:

• Bước 1: Tổng hợp thu nhập và chi phí
  • Thu thập tất cả hóa đơn, chứng từ hợp lệ để tính toán doanh thu, chi phí, và thu nhập chịu thuế trong cả năm.
  • Kiểm tra các khoản thu nhập miễn thuế, lỗ kết chuyển, và chi phí không được trừ (như chi phí vượt mức quy định, phạt hành chính).
• Bước 2: Lập tờ khai quyết toán
  • Sử dụng Mẫu 03/TNDN-QT để lập tờ khai quyết toán thuế TNDN.
  • Tờ khai phải nêu rõ tổng doanh thu, chi phí, thu nhập chịu thuế, số thuế đã tạm nộp, và số thuế còn phải nộp hoặc được hoàn.
• Bước 3: Nộp tờ khai và thuế
  • Tờ khai quyết toán phải được nộp trước ngày 31/3 của năm sau (hoặc 30/4 nếu nộp trực tiếp).
  • Nếu số thuế quyết toán lớn hơn số thuế đã tạm nộp, doanh nghiệp phải nộp bổ sung phần chênh lệch. Nếu nhỏ hơn, doanh nghiệp có thể yêu cầu hoàn thuế.
• Bước 4: Lưu trữ hồ sơ
  • Hồ sơ thuế TNDN (bao gồm tờ khai, hóa đơn, chứng từ) phải được lưu trữ tối thiểu 10 năm theo Luật Kế toán.

>> Tham khảo: Tra cứu hóa đơn; Tra cứu hóa đơn điện tử.

4. Lưu ý quan trọng khi kê khai thuế TNDN

• Hóa đơn, chứng từ hợp lệ: Chỉ các chi phí có hóa đơn, chứng từ hợp lệ (như hóa đơn VAT điện tử) mới được tính vào chi phí được trừ.
• Chi phí không được trừ: Bao gồm chi phí khấu hao vượt mức, chi phí không có chứng từ, hoặc chi phí quảng cáo vượt giới hạn (10-15% tổng chi phí, tùy trường hợp).
• Ưu đãi thuế: Doanh nghiệp cần kiểm tra xem mình có thuộc diện ưu đãi thuế (như khu công nghiệp, công nghệ cao) để áp dụng thuế suất thấp hơn hoặc miễn thuế.
• Xử lý sai sót: Nếu phát hiện sai sót trong tờ khai, doanh nghiệp cần lập tờ khai bổ sung (Mẫu 03/TNDN-BS) và nộp lại trong thời hạn quy định (trước khi cơ quan thuế kiểm tra).
• Hạn nộp thuế: Chậm nộp tờ khai hoặc thuế có thể bị phạt từ 2 – 25 triệu đồng, cộng với tiền chậm nộp 0,03%/ngày trên số thuế còn nợ.

Kết luận

Ngoài ra, nếu quý doanh nghiệp đang tìm kiếm giải pháp phần mềm hóa đơn điện tử đáp ứng đầy đủ quy định, xin vui lòng liên hệ E-invoice để nhận được tư vấn:

CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN

• Địa chỉ: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội
• Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768
• Tel : 024.37545222
• Fax: 024.37545223
• Website: https://einvoice.vn/